HANDLEIDING GRONDEXPLOITATIE MODULE

INHOUD

PROJECTEN

Structuur van Projecten

Van ieder project worden de exploitaties vastgelegd in het tabblad ‘financieel’.

Iedere exploitatie kan worden geconsolideerd middels groepen zoals bijvoorbeeld een consolidatie van gefaseerde projecten (deelgebieden) tot één hoofdproject (gebied) of een cluster ‘Centrumgebied’.

Een projectgroep kan worden bewerkt door in het hoofdmenu te zoeken op de naam van de projectgroep en deze vervolgens te selecteren. Een project wordt toegevoegd aan een projectgroep door in het tabblad ‘Algemeen’ van het project een projectgroep toe te kennen.

Alle projecten zijn geclusterd in het werkportfolio. In het werkportfolio wordt de huidige stand van zaken bijgehouden van alle projecten. Er is daarom altijd maar één werkportfolio. Dit portfolio is op te vragen vanuit het hoofdmenu. Projecten worden toegevoegd aan het werkportfolio door het werkportfolio te openen en vervolgens de Categorie van het project te wijzigen van ‘Buiten portfolio’ naar een andere categorie.

Indien men vanuit het hoofdmenu zoekt op een project wordt altijd het project behorend bij het werkportfolio getoond. Een scenario hiervan is op te vragen door in het betreffende project op het tabblad ‘Scenario’s’ te klikken.

Projecten toevoegen

Controleer eerst goed of een project al in TotalLink bestaat om dubbelingen te voorkomen

• Klik in het hoofdmenu op “Project toevoegen”

project toevoegen

Geef een handmatig toegevoegd project zo snel mogelijk een projectcode. Op basis van deze projectcode koppelt TotalLink namelijk het project aan de financiële administratie. Dit om dubbelingen te voorkomen indien het project wordt opgevoerd in de financiële administratie.

Een project lezen

In het informatiescherm Project worden alle project gerelateerde gegevens verwerkt inclusief de exploitatie van het project. De informatie is ingedeeld in tabbladen. De inhoud van de tabbladen kan per gemeente verschillen. De projecten worden in het startscherm getoond in de tegel ‘Project’. De meest recent opgevraagde projecten staan steeds bovenaan. Daarboven staan de als ‘favoriet’ ingestelde projecten. Zoek op een project door linksboven een (deel van) projectnaam in te typen. De projecten die voldoen aan de zoekcriteria zullen steeds worden getoond.

Weergeven kaart in startscherm

De projecten-tegel in het startscherm toont de actuele projecten binnen het werkportfolio.

De projectentegel heeft rechtsboven een ‘expand’ icoon. Zodra hierop wordt geklikt, worden de overige tegels verborgen, wordt de projectentegel langer zodat deze meer projecten kan tonen en schuift er uit de projectentegel een kaart van de stad met daarop de projectgrenzen.
TotalLink onthoudt het laatstgekozen tegelformaat, indien de gebruiker een tegel uitklapt en de applicatie afsluit, zal de applicatie bij het opnieuw opstarten wederom het uitgeklapte projectenscherm tonen. Vele gebruikers zoals projectleiders en planeconomen zullen doorgaans het liefst vanuit het uitgeklapte projecten scherm werken en hoeven zodoende niet steeds te schakelen naar dit ‘full screen’ scherm.

De uitgeklapte projectentegel kan weer worden ingeklapt door wederom op het expand icoon te klikken of in de zwarte bovenbalk op het ‘tegel icoon’ te klikken. Indien het tegel icoon reeds gebruikt wordt om te schakelen naar projectendashboard, volgt er na het klikken op dit icoon een pull-down menu waarin gekozen kan worden tussen het standaard startscherm of het projectendashboard.

De projectgrenzen kunnen zelf worden getekend, zie ruimtegebruik Tekenen en Rekenen hieronder, ook kunnen de projectgrenzen met behulp van een koppeling worden ingelezen uit een tekenpakket.

Ruimtegebruik Tekenen en Rekenen

ALGEMEEN

Met de ruimtegebruik opties binnen TotalLink kunnen prospects van een project snel worden doorgerekend. Met de ‘teken en reken’ optie binnen Totallink kunnen snel en eenvoudig de projectoppervlakten inzichtelijk worden gemaakt door de vlakken met TotalLink te tekenen. De te tekenen vlakken betreffen de types: ‘Exploitatiegebied’ (zwart met bolletjes), ‘Uitgeefbaar’, ‘Water’, ‘Groen’, ‘Verharding’, ‘Overig’ en ‘Buiten Beschouwing’.

De vlakken kunnen worden getekend met de volgende ondergronden: GBKE, Kadaster, BAG, Bestemmingsplannen, Buurten en Luchtfoto’s. Deze kunnen naar wens uit en aan worden gezet tijdens het tekenen.

TEKENEN PROJECTGRENZEN EN VLAKKEN

Tabel ruimtegebruik

Ieder project heeft een tabblad ‘ruimtegebruik’. Op dit tabblad staat de kaart, ingezoomd op het relevante gebied en de tabel ‘Ruimtegebruik’. De tabel ruimtegebruik heeft als doel om het ruimtegebruik in de vorm van de relevante oppervlakten van een plangebied in beeld te brengen. Hiervoor kan een bruto plangebied worden ingevoerd en kan worden ingevoerd hoeveel er buiten beschouwing gelaten dient te worden. Het bruto plangebied minus ‘buiten beschouwing’ resulteert in het ‘Netto plangebied’. Het netto plangebied bestaat uit ‘uitgeefbaar gebied’ en ‘niet uitgeefbaar gebied’. Deze vallen weer uiteen in diverse gebiedstypen zoals groen, water, verharding, wonen etc.

Het ‘resterend netto plangebied’ bestaat uit het ‘Netto plangebied’ verminderd met het ‘Niet uitgeefbaar gebied’ en verminderd met het ‘Uitgeefbaar gebied’. Het netto plangebied is doorgaans 0 en dient met name om te controleren of alle oppervlakten sluitend zijn en niet iets is vergeten.

Indien de relevante oppervlakten al bekend zijn, dan hoeven deze alleen nog getalsmatig te worden ingevoerd. Indien deze niet bekend zijn, dan kunnen de oppervlakten worden bepaald door deze te tekenen in TotalLink. De oppervlakten van de getekende vlakken worden dan automatisch in de tabel ruimtegebruik toegevoegd. Indien de vlakken veranderen, wijzigen ook de bijbehorende oppervlakten. Een vlak kan worden toegevoegd door op het betreffende gebiedstype op het + symbool te klikken. Het systeem vraagt dan of de nieuwe oppervlakte bepaald dient te worden door deze te tekenen of dat u de oppervlakte zelf in wilt geven.

Indien er wordt gekozen om de oppervlakte zelf in te geven, dan wordt er een nieuwe regel toegevoegd binnen het gebiedstype met de naam [gebiedstype] + volgnummer, bijvoorbeeld ‘Groen 1’. Nadien kan deze naam worden gewijzigd en worden voorzien van een oppervlakte.

Indien u kiest om de oppervlakte zelf in te tekenen, dan wordt de kaart vergroot en in ‘bewerk mode’ getoond. De gebruiker kan nu zelf vlakken intekenen. Een vlak wordt getekend door met de muis lijnen te tekenen en deze te sluiten door te dubbelklikken OF door de laatst getekende lijn naar het eerst getekende punt te bewegen en te klikken.

Let op! Indien u het vlak sluit door terug te gaan naar het eerste punt EN bovendien dubbelklikt, dan sluit u het vlak met de eerste klik en begint u het tweede vlak te tekenen met de tweede klik van de dubbelklik terwijl u verwacht dat het vlak enkel wordt gesloten.

Zodra een vlak is gesloten op de kaart, dan wordt de ruimtegebruik tabel automatisch gevuld met dit vlak door een regel toe te voegen bij het betreffende gebiedstype met de naam [gebiedstype] + volgnummer. Bijvoorbeeld ‘Groen 2’.

Een getekend vlak is nadien te wijzigen door de kaart in de ‘bewerken’ mode te zetten in het menu rechtsboven of door op het kaartsymbool te klikken in de ruimtegebruik tabel. Een vlak kan worden verwijderd door deze via de kaart te verwijderen of via de verwijderknop in de ruimtegebruik tabel.

SCENARIO’S EN VASTLEGGEN IN DE TIJD

Indien een scenario van een project wordt gemaakt of een (mpg) foto wordt gemaakt, dan wordt de geometrie ook mee gekopieerd. Verschillende scenario’s kunnen ieder een eigen vlakverdeling hebben. De ondergrond van een project wordt niet mee opgeslagen. Het kan dus gebeuren dat een actuele ondergrond (kaart of luchtfoto) niet meer correspondeert met een foto van een project uit het verleden. Alleen de vlakken worden in de tijd vastgelegd.

Projecten verwijderen en archiveren

Een project kan worden verwijderd door deze te archiveren of definitief te verwijderen.
Indien een project wordt gearchiveerd, dan kan dit project nog steeds worden opgevraagd, maar staat deze altijd onderaan de zoekresultaten, wordt grijs weergegeven en is niet te muteren.
Indien een project wordt verwijderd, wordt alle projectinformatie verwijderd. Vanwege de verstrekkende gevolgen hiervan wordt deze optie meestal voor de meeste gebruikers uitgeschakeld. Informeer bij uw applicatiebeheerder of hoe dit in uw situatie is toegepast.

Uitgangspunten van een project instellen

In het tabblad uitgangspunten worden de rekenparameters van het project beheerd.

De uitgangspunten van een project worden centraal ingesteld vanuit de tegel ‘Uitgangspunten en Totalen’. Per project kan hiervan worden afgeweken. Waar geen afwijkingen op projectniveau worden ingegeven, zullen dus de centrale uitgangspunten worden gehanteerd.
Tussen de centrale uitgangspunten die worden ingegeven bij in de tegel ‘Uitgangspunten en Totalen’, ‘Alle projecten (werkportfolio)’ is het nog mogelijk om uitgangspunten per projectgroep in te geven. De uitgangspunten van een project zijn dus zoals centraal is ingesteld bij ‘Alle projecten’ Tenzij deze wordt overruled in de uitgangspunten van een groep (bijvoorbeeld BIE wonen, Bedrijfsterreinen etc.) en tenzij deze wordt overruled op projectniveau. Het systeem hanteert de uitgangspunten in deze volgorde.

Uitgangspunten van een project

In bovenstaande afbeelding worden de uitgangspunten van een project getoond. De in grijs weergegeven uitgangspunten komen vanuit de centrale uitganspunten, de donkergroen weergegeven uitgangspunten zijn voor dit specifieke project ingegeven.

Door de muis over de veldomschrijving te bewegen wordt een toelichting van een veld getoond.
Lees deze goed door, voor een correct gebruik van de velden.

CENTRALE UITGANGSPUNTEN

Het wijzigen van de uitgangspunten van de projecten op centraal niveau werkt op dezelfde wijze:

• Open het portfolio vanuit de tegel ‘Uitgangspunten en Totalen’, ‘Alle projecten (werkportfolio)’.
• Open het tabblad ‘uitgangspunten percentages’.
• Wijzig de centrale uitgangspunten.

De wijzigingen zijn van toepassing op ieder project, tenzij op projectniveau een uitzondering is gedefinieerd of in een bovenliggende groep.

Diverse uitgangspunten kunnen nader worden gedifferentieerd, klik hiervoor op het uitklapsymbool links.

Uitgangspunten differentiëren

BOEKWAARDE SELECTIE
NCW DATUM INSTELLEN

Met de boekwaarde selecties wordt aangegeven welke boekingen mee moeten worden genomen in de exploitatie. Beweeg met de muis over de omschrijving van een veld (niet klikken) en TotalLink geeft vervolgens een beschrijving van het betreffende veld.

Beschrijving velden

Beschrijving velden

Zoals de uitgangspunten percentages op zowel centraal en projectniveau instelbaar zijn, zijn ook de ‘uitgangspunten boekwaarde’ instelbaar.

Project prognoses ingeven en wijzigen

• Zoek het te wijzigen project en open deze.
• Open het tabblad
• Open een te muteren hoofdstructuurcode door deze open te klappen.

Nu kan de prognose op een kosten of opbrengstensoort van het project worden gewijzigd.

PROSPECTIES IN EXCEL

De prognoses kunnen direct in TotalLink worden ingegeven, maar ook via een gekoppelde Excel sheet. Deze Excel sheets worden steeds centraal opgeslagen in TotalLink.

Wijzigingen in de Excelsheet worden automatisch verwerkt in de bijbehorende prospectie regel. Iedere wijziging wordt daarbij gelogd. Voor ieder project kan er één Excelsheet worden gekoppeld. In onderstaande afbeelding is enkel de exploitatieregel ‘Uitbestede investeringen’ gekoppeld aan de Excelsheet, zodra er een tweede regel wordt gekoppeld, zal in het eerste tabblad van de Excelsheet automatisch een tweede (grijze) regel verschijnen met daarin de gegevens uit TotalLink op het moment dat de Excelsheet weer wordt geopend.

• Klik op het i-tje zoals hierboven beschreven
• Klik op het Excel icoontje
• Er opent vervolgens een Excelsheet

ZORG DAT BEVEILIGINGSWAARSCHUWINGEN OP DE JUISTE WIJZE WORDEN BEANTWOORD: MACRO’S TOESTAAN EN BEWERKEN INSCHAKELEN. DIT LEVERT GEEN GEVAAR OP VOOR UW SYSTEEM.

Excel Onderlegger

Vervolgens kan de Excel worden bewerkt.

De Excelsheets kunnen naar believen worden vormgegeven. TotalLink kijkt enkel naar het eerste koppel tabblad met daarin de prospectie jaarschijven en bijbehorende bedragen of formules. Indien een project langer duurt dan voorzien, dan kunnen de extra jaarschijven handmatig worden toegevoegd aan de Excel sheet.

OPSLAAN VAN EXCEL
Klik op de rode knop ’Opslaan in TotalLink’. De Excel wordt daarop ingeladen in TotalLink en de exploitatieregel(s) in TotalLink wordt bijgewerkt op basis van de mutaties in de Excel sheet.

Als de Excel wordt opgeslagen, dan wordt eerst de vorige versie van de Excelsheet automatisch gearchiveerd. Zo ontstaat er een reeks van gearchiveerde Excelsheets. Deze zijn nadien altijd weer op te vragen door bij het project in het tabblad documenten het vinkje ‘toon verwijderde documenten’ aan te vinken. Indien u de Excelsheet terug wil zetten naar een vorige versie kunt u een “verwijderde” Excelsheet openen en daarna op de knop ‘Opslaan in TotalLink’ klikken. De laatst opgeslagen versie wordt dan gearchiveerd en vervangen door de geselecteerde oude Excelsheet.

PROSPECTIES MET DE TOTALLINK TABEL

Gebruik tabel bij i-tje

Klik op het I-tje van een exploitatieregel en activeer het schuifje ‘Gebruik tabel’.
De mogelijkheid om een berekening in Excel te maken verdwijnt nu, u heeft immers gekozen om de berekening met een TotalLink tabel te maken.
Voeg regels toe aan de rekentabel door op ‘+ Toevoegen’ te klikken.
De stukprijs en aantal kan nu op een regel worden ingegeven. Steeds wanneer u een bedrag in de jaarschijven in geeft, rekent TotalLink het nog te verdelen bedrag uit.

TotalLink kan ook zelf de bedragen verdelen over de jaren
Zie onderstaande instructievideo

Prospectie 1e jaarschijf

Bij het maken van een raming in het lopende jaar is het handig om zowel het initieel geraamde bedrag, alsook het resterende bedrag na aftrek van de gemaakte boekingen en eventuele verplichtingen in de exploitatie te zien. Om deze reden is in TotalLink nu de eerste jaar opgedeeld in twee kolommen.

In de kolom ‘2019’ is het initieel geraamde bedrag (bijvoorbeeld op basis van aantallen x stukprijs) zichtbaar. In de nieuw toegevoegde kolom ‘Restant 2019’ staat het bedrag dat overblijft na aftrek van de ‘Geboekt in 2019’ en ‘Verplichtingen’ kolommen. Voorheen stond in TotalLink alleen dit restant bedrag in de 2019 kolom. Nu is eenvoudig te herleiden hoe dit restant bedrag is opgebouwd. De weergave van de exploitatie kan per gemeente verschillen, zo is de kolom ‘Verplichtingen’ vaak niet aanwezig.

Opbouw eerste jaarschijf

Prijzenboek

PRIJZENBOEK INVOEREN
Het prijzenboek wordt gevuld in het tabblad ‘Prijzenboek’ van het scherm ‘alle instellingen (werkportfolio)’. Deze is te openen vanuit de tegel ‘Uitgangspunten en Totalen’.

In bovenstaand voorbeeld is het artikel ‘kn Demo onderzoek’ met een stukprijs van 6.500 ingevoerd. Dit artikel is in de exploitatie alleen zichtbaar bij de post ‘6.2.4. a Onderzoek’. Via de knop ‘+ Toevoegen’ worden nieuwe regels toegevoegd.

PRIJZENBOEK TOEPASSEN
Open het tabblad financieel van een project en klik op het ‘i’ symbool links van de exploitatieregel waarvan een raming gemaakt gaat worden.

In de keuzelijst ‘Artikel’ worden de beschikbare artikelen getoond behorend bij de geselecteerde post.

KOSTEN VERDELEN OVER DE JAREN
In de kolom ‘Verdelen’ kan worden gekozen tussen ‘Aantal’, ‘Bedrag’ of ‘Percentage’. Hiermee wordt aangegeven hoe de raming over de jaarschijven wordt verdeeld.
Indien er 100 stuks van een artikel wordt gekozen en de kolom ‘Verdelen’ op ‘Aantal’ wordt gezet, dan dient per jaarschijf de te verdelen aantallen worden ingegeven waarbij de kolom ‘Te verdelen’ steeds de resterend -nog te verdelen- aantallen toont. Indien nadien de kolom ‘Verdelen’ op ‘Bedrag’ wordt gezet, dan worden de bijbehorende jaarbedragen in de jaarschijven getoond.

Dekkingsparagraaf

De dekkingsparagraaf is een toevoeging onderaan de exploitatiesheet. Hierin worden de financiële consequenties (kosten en opbrengsten) die  invloed hebben op het project, maar niet worden benoemd in de exploitatie (cf. BBV) inzichtelijk gemaakt. Denk hierbij aan tussentijdse winstnemingen, fonds bovenwijks, gemeentelijke bijdragen etc. De dekkingsparagraaf maakt de resultaten inzichtelijk incl deze extra posten/dekkingen waardoor het zuiver resultaat van het project inzichtelijk wordt.

In bovenstaande afbeelding is de exploitatiesheet te zien met onderaan de standaardlay out een extra paragraaf toegevoegd, de dekkingsparagraaf.
In de volgende afbeelding is deze rood gemarkeerde dekkingsparagraaf uitvergroot en uitgeklapt.

In bovenstaande afbeelding zijn de betreffende dekkingen weergegeven. Deze posten kunnen per gemeente verschillen en kunnen ook per individueel project verschillen.

Programma

Het programma van een project wordt geraadpleegd door het betreffende project te openen en vervolgens op het tabblad Programma te klikken.
Dit programmatabblad is flexibel in te richten en verschilt daarom per geval.
Het programma wordt per categorie weergegeven (woning, kantoor, bedrijfsterreinen etc.). Per categorie kan de realisatie worden aangegeven  en kan per jaar worden bijgehouden welke resultaten in de nabije toekomst worden verwacht

Onder iedere tabel staat een knop + Toevoegen, hiermee kunnen regels worden toegevoegd . Met de pijltjes links naast de tabel kunnen regels met de muis in volgorde worden gesleept.
Aan de linkerkant van de tabel kunnen regels worden verwijderd door op het verwijdericoon te klikken.

Afhankelijk van de installatie wordt het ingegeven programma al of niet direct verwerkt in de exploitatie.

Onderstaand een voorbeeld hoe een programmatab eruit kan zien

Prospecties onderbouwen in Excel en rapport verschillenverklaring

Door op de i-knop links naast de exploitatieregel te klikken kan een onderbouwing van de prospectie van de betreffende exploitatieregel worden gemaakt.

Er opent vervolgens een scherm waarin de verklaring verschillen kan worden ingegeven. Ook kunnen hier eigen aantekeningen in worden gegeven in het veld ‘Eigen memo’. Deze velden zijn alleen zichtbaar voor de personen met mutatierechten op de exploitatie, doorgaans de planeconomen.
Let er hierbij op dat de hoofdregels zijn uitgeklapt tot het laagste niveau. Klik vervolgens op het Excel icoon om de exploitatieregel te koppelen aan Excel.

In dit scherm kunnen ook onderbouwingen in Word, pdf of Excel worden toegevoegd. Sleep hiervoor de documenten in de documententabel in dit scherm.

Zodra alle i-tjes zijn ingevuld, kan men per project een rapport verschillenanalyse opvragen, niet alleen van de huidige stand van zaken van een project, maar ook van alle in de tijd vastgelegde momenten (MPG foto’s, Jaarrekeningfoto’s en Turaps).

Projecten documenteren

Belangrijke documenten zoals vooronderzoeken en een projectplan kunnen aan het project worden toegevoegd in het tabblad documenten.

Documenten toevoegen:

• Open het project.
• Open het tabblad Documenten.
• Klik op de knop Toevoegen of sleep het document met de muis in de tabel met documenten.

Documenten opvragen:

• Open het project.
• Open het tabblad Documenten.
• Open het document door op het download-icoontje te klikken.

Documenten verwijderen:

• Open het Documententabblad van en project.
• Activeer het ‘verwijder schuifje’ door hierop te klikken

Het ‘verwijderde’ document is weer op te vragen door het schuifje ‘Toon verwijderde documenten’ te activeren.

Cashflow

De exploitaties in TotalLink worden nominaal ingegeven in de jaarschijven.

In het cashflowrapport wordt de inflatie in de jaarschijven meegerekend waardoor de geïndexeerde bedragen worden getoond. Het rapport kan op verschillende detailniveaus worden uitgedraaid.

• Open de betreffende exploitatie
• Klik rechtboven op het printicoon
• Klik op het gewenste cashflow rapport

en cashflowgrafiek van het project is te openen door het betreffende project te openen en vervolgens het tabblad ‘cashflow’ te selecteren.

Cashflow grafiek

TotalLink toont de cashflow in een grafiek op:

– projectniveau,
– projectgroepniveau,
– voor alle projecten (Alle projecten, werkportfolio)
– per projectcategorie

De grafiek kan eenvoudig worden opgevraagd door het betreffende project, groep of categorie te openen en op het tabblad ‘Cashflow’ te klikken.
De grafiek is interactief, door op de legenda te klikken kunnen ‘Saldo’, ‘Rente’, ‘Kosten’ en ‘Opbrengsten’ uit en aan worden gezet in de grafiek.
Deze grafiek zal niet automatisch in de projectrapporten worden getoond omdat de inhoud van het projectenrapport per gemeente sterk kan verschillen

Winstneming berekenen o.b.v. POC

In het tabblad ‘Winstneming’ wordt de winstneming cf. de BBV regelgeving berekend voor het huidig jaar en -op basis van de boekwaarde en prognoses- de verwachte winstnemingen voor de komende jaren.

Dit is terug te vinden door het betreffende project te openen en vervolgens het tabblad ‘Winstneming’ te openen.

KOSTEN EN OPBRENGSTEN
De regels ‘kosten Cumulatief)’ en ‘Opbrengsten (Cumulatief)’ komen uit de grondexploitatie (tabblad financieel) en worden vervolgens vermeerderd met de rente. De bedragen worden steeds cumulatief getoond. Indien de rente een opbrengst is, dan wordt deze aan de opbrengstenkant bijgeteld indien de rente kosten betreffen, dan worden deze aan de kostenkant vermeerderd.

RENTE CORRECTIE
Een correctie op de rente ontstaat door het voortijdig nemen van de winst. Doordat winst eerder wordt genomen, wordt de renteopbrengst lager. Het getoonde bedrag is de gemiste renteopbrengst of extra rentelast veroorzaakt door de winstneming.

GEREALISEERDE KOSTEN %
Het percentage gerealiseerde kosten ten opzichte van de totale kosten.

GEREALISEERDE OPBRENGSTEN %
Het percentage gerealiseerde opbrengsten ten opzichte van de totale opbrengsten.

POC %
Percentage Of Completion staat voor het percentage waarin het project financieel is afgerond.

RISICO RESERVERING INVOERVELD
Het kan wenselijk zijn om een bepaald deel van de winst te reserveren voor het opvangen van risico’s. Dit deel wordt daarom van de winstneming afgetrokken. Dit uiteraard met uitzondering van de laatste jaarschijf, immers in het laatste jaar dient alle winst te worden genomen.
Indien de schuif RESERVERING UIT PROJECTRISICO’S aan staat, dan worden deze waarden automatisch ingevuld op basis van de berekende risicobedragen op basis van kans * impact van de ingevoerde projectspecifieke risico’s.

WINSTNEMING
Het winstbedrag dat volgens de BBV regelgeving die in het betreffende jaar onttrokken dient te worden aan het project.

CASHFLOW
De cashflow van het project rekening houdend met de winstuitname en de daaruit volgende rentecorrectie.

STAND ULTIMO 31-12
Het cumulatief saldo van het project inclusief winstneming en de daaruit volgende rentecorrectie.

Scenario’s

Binnen TotalLink zijn twee type scenario’s mogelijk:

• Een scenario van een volledig portfolio van projecten.
• Een scenario van één specifiek project.

Projectscenario

Door in het betreffend project op het tabblad Scenario te klikken, ziet u een overzicht van alle scenario’s van het project.

aanmaken nieuw scenario:

• Open het betreffend project
• Klik in het menu op ‘maak nieuw scenario’.

aanmaken nieuw Portfolio scenario

• open het betreffend portfolio vanuit het hoofdmenu
• klik in het menu op ‘maak nieuw portfolio scenario’

openen portfolio scenario:

• open het portfolio vanuit de tegel ‘uitgangspunten en totalen’
• klik op het tabblad ‘Scenario’s’

Een scenario project als werkproject instellen

Het is gebruikelijk om in de beginfase van een project verschillende scenario’s door te rekenen waarna één scenario uiteindelijk leidend wordt. Het betreffend scenario moet daarop aan het werkportfolio worden toegevoegd, dit kan door vanuit het betreffend scenario in het menu de optie ‘scenario als werkproject instellen’.

Opvragen scenarioprojecten binnen een scenarioportfolio

Om een project binnen een portfolio scenario te wijzigen:

• Open het betreffende scenario portfolio.
• Het scenario opent met een overzicht van scenarioprojecten waarop geklikt kan worden.

Openen van een projectscenario

• Open het betreffende project.
• Open het tabblad ‘Scenario’s’
• Klik op het gewenste scenario

Scenario verwijderen

Open het betreffende scenario en klik in het menu op ‘verwijderen’.

Historie van projecten opvragen

Zodra een portfolio foto (MPG) wordt aangemaakt in TotalLink, worden alle projecten en alle daaraan gerelateerde gegevens zoals documenten, centrale uitgangspunten etc. gekopieerd en vastgelegd.
Op dat moment wordt  een tijdscapsule gemaakt van de huidige stand van zaken. Later kan men ‘terug in de tijd’ in TotalLink en de stand van zaken van destijds opvragen met de tijdmachine.
Alle gegevens van destijds zijn hierin weer op te vragen. Denk hierbij aan toegevoegde documenten, Excel onderleggers, toelichtende teksten etc.

Vervolgens opent er een lijst met projecten zoals deze waren in de gekozen tijdsperiode.
Indien op MPG 2014 wordt geklikt opent het scherm ‘uitgangspunten en totalen’ met daarin alle projecten en uitgangspunten zoals deze in 2014 was.
Door op een project te klikken in het tabblad ‘projectselectie’ opent het project zoals deze destijds was.

UITGANGSPUNTEN EN TOTALEN

In de tegel ‘Uitgangspunten en Totalen’ worden de uitgangspunten centraal ingesteld en worden rapportages en totalen per groep of voor het gehele portfolio ontsloten.

Uitgangspunten en Totalen Tegel

In deze tegel kunnen de centrale uitgangspunten en totalen worden opgevraagd door op de regel ‘Alle projecten (werkportfolio)’ te klikken.

Sinds de mei-release 2019  kunnen er niet alleen uitgangspunten en totaliseringen van alle projecten worden gemaakt, maar ook van een zelf aan te maken projectcategorie.
Per categorie kunnen de uitgangspunten worden ingesteld als aanvulling op de uitgangspunten van alle projecten. De uitgangspunten worden dus nog steeds centraal ingesteld bij ‘Alle projecten’ en -optioneel- kunnen er uitgangspunten worden ingegeven per categorie. Enkel de afwijkende uitgangspunten ten opzichte van de centrale uitgangspunten hoeven dus te worden ingegeven.
De in een project toegepaste uitgangspunten worden dus als volgt opgebouwd:
– de centraal ingegeven uitgangspunten.
– aangepast met eventuele afwijkingen als in de uitgangspunten van de projectcategorie gedefineerd.
– aangepast met eventuele afwijkingen als in de uitgangspunten van het project gedefineerd.
De daadwerkelijk toegepaste uitgangspunten per project zijn altijd zichtbaar door het uitgangspunten tabblad van het project te openen.

Indien een projectcategorie een uitgangspunt overneemt van de centrale uitgangspunten, wordt deze grijs weergegeven in de tabellen. De ingevoerde uitzonderingen worden vetgedrukt weergegeven.
Indien een project een uitgangspunt overneemt van de centrale uitgangspunten of van de projectcategorie, dan wordt deze grijs weergegeven in de tabellen. De ingevoerde uitzonderingen worden vetgedrukt weergegeven.

Portfolio-scenario maken

• Open het portfolio waarvan een scenario gemaakt dient te worden. Dit kan zijn van de alle actuele projecten (Tegel ‘Uitgangspunten en totalen’, item ‘Alle overeenkomsten’) of  een scenario of een foto uit de tegel ‘Tijdmachine’.
• Klik rechtsboven op het menu icoon en  selecteer ‘Maak nieuw portfolio scenario’.
• Het systeem gaat vervolgens een nieuw portfolio aanmaken en maakt daarbij een kopie van alle projecten uit het geopend portfolio. Dit kopieerproces neemt enige tijd in beslag. Wacht tot het nieuwe portfolio wordt geopend.
• Geef het nieuwe portfolio een duidelijke en eenduidige naam.

Foto van alle projecten maken t.b.v. tijdmachine (MPG)

Open het portfolio waarvan een scenario gemaakt dient te worden (dit kan zijn van de alle actuele projecten, een ander scenario of een foto uit de tijdmachine).

Klik rechtsboven op het menu icoon en selecteer ‘Maak nieuw portfolio foto’ om een (her)ijkingsmoment in de tijd vast te leggen.

Het systeem gaat vervolgens een nieuw portfolio aanmaken en maakt daarbij een kopie van alle projecten uit het geopend portfolio. Dit kopieerproces neemt enige tijd in beslag. Wacht tot het nieuwe portfolio wordt geopend.

Geef het nieuwe portfolio een duidelijke en eenduidige naam.

Projecten selecteren en categoriseren

• Open het betreffende portfolio in de tegel ‘Uitgangspunten en totalen’, item ‘Alle projecten’
• Open het tabblad Project selectie

Alle projecten binnen TotalLink worden in een lijst getoond.
Een project kan buiten het portfolio worden gehouden door deze de categorie ‘Buiten portfolio’ toe te kennen. Projecten kunnen in projectsoorten en project-categorieën worden ingedeeld. De gehanteerde categorieën en soorten verschillen per organisatie.

Een nieuwe projectcategorie wordt aangemaakt door vanuit het hoofdmenu in de tegel ‘Uitgangspunten en Totalen’ op de knop ‘+ projectcategorie toevoegen’ te klikken.

LET OP!
Bij het maken van een foto of scenario worden alleen de projecten meegenomen die niet van de categorie ‘Buiten portfolio’ zijn. Zie de volgende paragraaf voor een instructie hoe een project alsnog nadien toe te voegen.

Nadien een foto van een project aan een portfolio toevoegen

• Open het project waarvan een foto moet worden toegevoegd aan een portfolio.
• Kies ‘Kopie naar portfolio foto’ of ‘Kopie naar portfolio scenario’
• Selecteer het portfolio waar de foto aan toegevoegd moet worden

Werkproces herijking

• Stel de actuele projecten binnen TotalLink in op een vooraf afgesproken uitgangspunten.
  De actuele projecten bevinden zich in het werkportfolio, in te stellen vanuit de tegel ‘Uitgangspunten en Totalen’
• Actualiseer de exploitaties van de projecten.
• Maak een foto van alle exploitaties door een portfolio foto te maken op basis van de geactualiseerde projecten binnen het werkportfolio en geef deze een duidelijke een eenduidige naam, bijvoorbeeld ‘MPG 2019’ of ‘Jaarrekening 2018’
• De foto’s in het gemaakte portfolio kunnen nu nog steeds worden aangepast. Let op! Wijzigingen in het nieuwe portfolio worden niet doorgevoerd in het werkportfolio. Zorg daarom altijd dat de portfoliofoto zo laat mogelijk wordt gemaakt om te voorkomen dat wijzigingen zowel in het werkportfolio als in het nieuw aangemaakt portfolio moet worden bijgehouden.

Indien het portfolio niet meer gewijzigd hoeft te worden, kan deze definitief worden gemaakt wat betekent dat deze op geen enkele wijze meer gewijzigd kan worden. Klik hiervoor in de zwarte bovenbalk op de knopDefinitiefMakenWacht hierna enkele seconden tot de dialoog verdwijnt.

Projectbudgetten instellen

Indien de budgetten niet uit de financiële administratie worden gelezen, worden de budgetten gebaseerd op het vorige vastgestelde MPG. Indien de budgetten wél uit de financiële administratie worden gelezen, is deze paragraaf niet van toepassing.

• Open ‘Alle projecten (werkportfolio) vanuit de tegel ‘Uitgangspunten en totalen’ en open het tabblad ‘uitgangspunten boekwaarde’.
• Klik op het veld ‘Vorige Portfolio’ en selecteer het vorige definitieve MPG.

Verwijderen portfolio

Zolang een portfolio foto nog niet de definitieve status heeft bereikt kan deze nog worden verwijderd.Hierbij wordt het portfolio inclusief alle onderliggende foto’s van projecten verwijderd:

• Open het te verwijderen portfolio.
• Klik in de menu rechtsboven op Verwijderen.
• Na een bevestiging hiervan, wordt het portfolio verwijderd.

Totaliseren portfolio en project categorieën

TOTALISEREN PER PROJECTGROEP
– open de betreffende projectgroep vanuit de tegel ‘Projectgroep’
– Klik op het tabblad ‘Financieel’ voor de consolidatie van de projectgroep
– Klik op het tabblad ‘Cashflow’ voor de consolidatie van de cashflow van de projectgroep

Klik rechtsboven op het prinsicoon voor diverse rapportages van de projectgroep.

TOTALISEREN GEHEEL PORTFOLIO
– Open het portfolio door vanuit het hoofdmenu in de tegel “Uitgangspunten en Totalen’ op ‘Alle projecten (werkportfolio)’ te klikken.
– Klik op het tabblad ‘Financieel’ voor de consolidatie van het werkportfolio.
– Klik op het tabblad ‘Cashflow’ voor de consolidatie van de cashflow van het werkportfolio.

Klik rechtsboven op het prinsicoon voor diverse rapportages van het werkportfolio.

TOTALISEREN VAN PROJECTCATEGORIE
– Open het portfolio door vanuit het hoofdmenu in de tegel “Uitgangspunten en Totalen’ op de betreffende projectcategorie te klikken
– Klik op het tabblad ‘Financieel’ voor de consolidatie van de projectcategorie.
– Klik op het tabblad ‘Cashflow’ voor de consolidatie van de cashflow van de projectcategorie.

Klik rechtsboven op het prinsicoon voor diverse rapportages van de projectcategorie.

RISICOMANAGEMENT

De inrichting van het risicomanagement kan per installatie sterk van elkaar verschillen en is afhankelijk van de wensen van de organisatie. Deze handleiding geeft daarom een globaal overzicht van de mogelijkheden.

• Projectrisico’s: Risico’s die direct invloed hebben op jouw project (bijv. vertragingen, budgetoverschrijdingen).
• Ramingsonzekerheden: Onzekerheid in de prognose van jouw project (per hoofdpost zoals bouwrijp maken)
• Marktrisico’s: Overstijgende risico’s die voor vrijwel elk project gelden (bijv. rentestijging, opbrengstendaling).

• Klik op de tab Risico’s binnen de projecttegel.
• Hier voer je zowel projectspecifieke risico’s als ramingsonzekerheden in.

• Omschrijving: Geef een duidelijke omschrijving van het risico
• Kans: Vul de kans van optreden in (in percentage).
• Impact: Vul het impactbedrag in, wat de financiële consequentie aangeeft bij optreden van het risico.

• Vul de bandbreedte minimum en bandbreedte maximum percentages in.
• De minimum- en maximumwaarden in euro’s worden automatisch berekend op basis van deze percentages.

• Ga naar de tegel Uitgangspunten en Totalen op centraal niveau.
• Selecteer het onderdeel Alle projecten.

• Vul hier de basis- en worst-case percentages in voor marktrisico’s.
• Deze percentages geven aan met welke kans de marktrisico’s zich per scenario voordoen.

• Zet het schuifje voor de Monte Carlo risicoanalyse aan als je 10.000 scenario’s wilt simuleren.
• Kies de volgende opties:
  • Afdekkingspercentage Monte Carlo: Vul het zekerheidspercentage in waarmee je risico’s wilt opvangen.
  • Projectspecifieke risico’s in Monte Carlo: Zet dit schuifje aan als je wilt dat deze risico’s via Monte Carlo worden berekend. (Anders worden ze via de standaard methode berekend: kans x impact.)
  • Marktrisico’s in Monte Carlo: Zet dit schuifje aan om marktrisico’s mee te nemen in de Monte Carlo analyse. (Bij uitschakeling worden marktrisico’s apart weergegeven in de weerstandsparagraaf.)

• Zet het schuifje aan als je wilt dat de einddatum van de exploitatie niet opschuift.
• De opbrengsten worden dan wel doorgeschoven, maar niet verder dan het ingestelde eindjaar van het project.

• Vul voor zowel het basisscenario als het worst-case scenario de verwachte percentages in.
• Deze percentages worden gebruikt om de impact op de Netto Contante Waarde (NCW) te berekenen.

• Voer het Percentage In: Verlaag de opbrengsten in je raming met een ingegeven percentage.

• Geef de vertraging (in jaren) op voor zowel het basisscenario als het worst-case scenario.
• Dit beïnvloedt de NCW doordat de exploitatieperiode wordt verlengd.

• Voer het percentage in dat werkt als een kostenstijgingsparameter, vergelijkbaar met de rente.

• Voer het percentage in dat de jaarlijkse opbrengstenstijging bepaalt.

• Geef aan welke opbrengstenposten (bijv. grondverkopen) marktgevoelig zijn voor uitgiftevertraging en opbrengstendaling.
• Als je niets invult, worden alle posten meegenomen.

• Kies de boekingsposten die je wilt uitsluiten van marktrisico’s op het gebied van kosten- en opbrengstenstijging.

• Klik het rapport ‘Weerstandsvermogen’ aan. In dit rapport wordt de Monte Carlo analyse uitgevoerd voor alle projecten in het portfolio.

• Ga naar het specifieke project
• Ga naar Rapporten
• Klik het rapport ‘Risico analyse project specifieke risico’s’ aan.
• Start de Monte Carlo Analyse

• Ga naar uitgangspunten en totalen
• Klik bij Rapporten het rapport ‘Risico’s per project’ aan.
• Het rapport toont de afzonderlijke en het totaal voor basis- en worst-case scenario’s en berekent het benodigde weerstandsvermogen volgens een vast formulemodel.

• Controleer de Uitkomsten
• Vergelijk de resultaten van de analyse met je projectverwachtingen.
• Pas parameters aan als de uitkomsten niet realistisch lijken.

• Ga naar de projecttegel en selecteer het tabblad Risico’s.

• Vul voor elk projectspecifiek risico de minimum en maximum impactwaarden in.
• Let op: Het minimum impactbedrag vertegenwoordigt het financiële gevolg bij optreden van het risico. Dit bedrag is zelden 0.

• 🔢 Selecteer de Verdeling: Kies de kansverdeling die het beste bij je project past. Opties:
  • Gelijk: Elke waarde heeft evenveel kans.
  • Normaal: De middelste waarde is het meest waarschijnlijk.
  • Normaal (smal): Sterkere concentratie rond het gemiddelde.
  • Gelijk aflopend: Verminderde kans op extremen.
  • Oplopend: Lagere kans op lage extremen, verhoogde kans op hoge extremen.
  • Aflopend: Verhoogde kans op lage extremen, verlaagde kans op hoge extremen.

• Ga naar de tegel Uitgangspunten en Totalen en open de tab Uitgangspunten risico’s.

• Voer per jaar de basis- en worst-case marktrisico-percentages in.
• Deze jaarlijkse aanpassingen zorgen ervoor dat de risicoberekeningen actueel blijven.

PROJECTENDASHBOARD

Projectgegevens invoeren

De projectgrenzen worden uit een extern systeem ingevoerd of zelf getekend. U kunt de projectgrenzen in TotalLink GREX zelf voor ieder project  intekenen door het betreffende project te openen en vervolgens het tabblad “Ruimtegebruik” te openen.

Het projectendashboard toont de gegevens uit TotalLink. Het dashboard toont niet de live gegevens, maar de gegevens die u zelf klaarzet voor het dashboard. U zet de gegevens klaar door eerst een foto te nemen van alle projecten.

Raadpleeg de paragraaf 3.02 voor een instructie hoe een foto te maken
 3.02 Foto van alle projecten maken en in de tijd vastleggen (MPG in tijdmachine)

Een foto van alle projecten dient eerst de status Definitief te krijgen voordat deze beschikbaar gemaakt kan worden voor het dashboard.

Foto’s selecteren

Nu alle projectgegevens klaargezet, kunt in aangeven welke kijkmomenten, dat wil zeggen, welke foto’s (van alle projecten) in het dashboard getoond worden en in welke volgorde deze worden getoond. De bovenste foto in de lijst, wordt standaard geopend.

Ga naar de tegel “Uitgangspunten en Totalen”, regel “Alle projecten (werkportfolio) , tabblad “Projectendashboard” en klik in de lijst “Projecten kijkmomenten”. Sleep de kijkmomenten in de gewenste volgorde door deze met de muis te slepen, links naast de kijkmoment omschrijvingen.

Toelichtende teksten invoeren
In het dashboard worden hulpteksten getoond onder de  i knoppen. De inhoud van deze teksten zijn instelbaar in TotalLink GREX.

Ga naar de tegel “Uitgangspunten en Totalen”, regel “Alle projecten (werkportfolio) , tabblad “Projectendashboard”. Indien u gerechtigd bent om de toelichtende teksten te muteren, ziet u in dit tabblad alle toelichtende teksten en kunt u deze aanpassen. De hier ingevulde hulpteksten worden direct getoond in het dashboard en gelden voor alle kijkmomenten.

Projectendashboard gebruiken

De wijze waarop het projectendashboard wordt ontsloten, verschilt per gemeente.
Doorgaans zal deze zo worden ingesteld dat -afhankelijk de doelgroep- u rechtstreeks het dashboard ziet of de TotalLink tegels ziet. Het bestuur ziet direct het dashboard met alle projecten, de beheerder ziet eerst de ‘Relatie’ tegel om de gebruiksrechten van het dashboard per relatie in te stellen. Het dashboard is vervolgens op te vragen door op het icoon met de vier vierkantjes te klikken.

Projectendashboard raadplegen

De wijze waarop het projectendashboard wordt geopend is afhankelijk van hoe dit in uw organisatie is ingericht.

Bij het openen van het projectendashboard, wordt een lijst met projecten getoond en rechts daarvan de stadskaart met daarop de projecten getekend. In het midden van de zwarte bovenbalk wordt het kijkmoment van de projecten weergegeven. Het kijkmoment geeft op welke periode de projectinformatie betrekking heeft. U kunt een ander kijkmoment van de projecten kiezen door rechtsboven op het foto icoon te klikken en een ander moment te kiezen.

Klik of tik op het project op de kaart of op het project in de lijst om deze te openen. De projectinformatie wordt vervolgens weergegeven. Hierbij vertegenwoordigd iedere tegel een belangrijk aspect van het project. Klik linksboven in de tegel op het vergrootglas om detailinformatie van het betreffend aspect op te vragen. Klik op het i icoon om een toelichting van het onderwerp te tonen.

Kostenverhaal (Bèta)

Omdat de nieuwe omgevingswet een recente ontwikkeling is, wordt deze functionaliteit als bèta gelanceerd. Mogelijke optimalisaties kunnen in de volgende mei-release worden verwacht. Mocht u feedback hebben over deze nieuwe module, dan ontvangen we deze graag via service@totallink.nl

Algemeen

Deze handleiding kostenverhaal is bedoeld om aan te geven waar alle knoppen en tools zitten om de berekeningen rondom het kostenverhaal in TotalLink te kunnen maken. Deze handleiding ligt daarom niet de wet- en regelgeving, principes en rekenwijzen van het kostenverhaal toe.

Centrale instellingen

In de tegel “Uitgangspunten en totalen” kunnen op centraal niveau de parameters ingesteld worden die toegepast dienen te worden in het kostenverhaal. Deze percentages worden op de gebruikelijke wijze toegepast, dat wil zeggen dat de percentages op het hoogste niveau (alle projecten) worden ingevoerd waarbij op groepsniveau hiervan kan worden afgeweken. Daarnaast kan er ook op projectniveau worden afgeweken van de uitgangspunten. Na de uitgangspunten op centraal niveau te hebben ingegeven hoeven slechts de uitzonderingen t.o.v. de centrale uitgangspunten te worden ingevoerd op groepsniveau en/of projectniveau.

De parameters voor het kostenverhaal zijn te vinden door in de tegel “uitgangspunten en totalen” een groep of ‘alle projecten’ te selecteren en daarna het tabblad “uitgangspunten percentages” te openen. Kijk vervolgens in de kolom “kostenverhaal parameters”.

TotalLink leest voor het kostenverhaal diverse boekingsposten uit van de GREX in het tabblad “Financieel”.

De structuur van de boekingskosten verschillen echter per organisatie. TotalLink dient daarom te weten waar de diverse boekingskosten terug zijn te vinden. Daarom dient eenmalig op centraal niveau te worden ingesteld wat waar deze posten zijn te vinden. Indien deze boekingsposten niet zijn ingevuld op centraal niveau, kan TotalLink niet de juiste berekeningen maken!

Het betreft hier posten zoals inbrengwaarde, saneringskosten en sloopkosten. Zie bovenstaande afbeelding als voorbeeld.

Programma

Van ieder project kan in het tabblad programma de realisatie van het project worden ingegeven, zoals het aantal op te leveren woningen en het aantal op te leveren bedrijfsterreinen. Deze aantallen kunnen worden uitgezet in de tijd per jaarschijf. Bij de invoering van het kostenverhaal in TotalLink kan dit voortaan per eigenaar worden ingegeven. Ook indien er een kostenverhaal wordt gehanteerd zonder tijdvak, zal toch altijd een scenario worden bepaald waarin de op te leveren aantallen in een project worden bepaald.

Kostenverhaal aanzetten

Bij de invoering van het kostenverhaal in TotalLink zijn er een aantal nieuwe tabbladen toegevoegd aan de projecten, te weten:

• inbrengwaarde
• Exploitatieopzet
• Kostenverhaal

In het tabblad “Uitgangspunten” kan worden aangeven of het kostenverhaal toegepast dient te worden op het project. Zolang niet is aangegeven of het kostenverhaal moet worden toegepast, zijn de bovengenoemde tabbladen niet zichtbaar. Het kostenverhaal kan per project geactiveerd worden door in het project het tabblad “Uitgangspunten” te openen en vervolgens het schuifje “Kostenverhaal” aan te zetten. Vervolgens verschijnen de relevante parameters die centraal zijn ingesteld en waarvan op projectniveau kan worden afgeweken.

Inbrengwaarde

In het tabblad inbrengwaarde kunnen de diverse eigenaren worden toegevoegd aan het systeem.

Per eigenaar kunnen daarbij zaken als oppervlakte, inbrengwaarde, sloopkosten en andere aan de eigenaar gerelateerde zaken worden toegevoegd. Indien het percentage openbaar wordt ingegeven, rekent TotalLink hierop het aantal m2 openbaar uit en visa versa.

Na het invoeren van de inbrengwaarde kunnen de kosten vervolgens worden uitgezet in de tijd, per jaarschijf, bij “Fasering inbrengwaarde”. TotalLink kan daarbij de kosten ook zelf verdelen. In de kolom “Verdelen” kan daarbij worden aangegeven of er verdeelt dient te worden op aantal, bedragen of percentages.

Exploitatieopzet

Het tabblad ”exploitatieopzet” geeft -naast het tabblad ”financieel” waar de GREX cf. BBV is uitgewerkt, inzicht in de exploitatieopzet cf. het kostenverhaal. Hierin worden zaken als de te verhalen kosten weergegeven.

Kostenverhaal resultaten

Na het invoeren van de parameters en de benodigde data is in het tabblad ”kostenverhaal” een overzicht te vinden van de kostenverdeling vanuit het programma.

Daarnaast wordt er ook een kostenverdeling per eigenaar weergegeven. Per partij kunnen de details worden opgevraagd door op het pijltje links te klikken.

Scenario’s

Zodra parameters worden gewijzigd zullen de berekeningen direct worden aangepast op deze wijzigingen. Zodoende is snel te zien wat de gevolgen zijn van een wijziging. Daarnaast kunnen van een project scenario’s worden gemaakt. Dit op de gebruikelijke wijze. Per scenario kan men vervolgens het ingevoerde kostenverhaal wijzigen en de diverse varianten met elkaar vergelijken.